Balıkesir'in Ayvalık ilçesi açıklarında, "Türk Batık Envanteri Projesi: Mavi Miras" kapsamında tarihi bir keşif gerçekleştirildi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sualtı Kültür Mirası ve Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi (SUDEMER), Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle yürüttüğü araştırmalar sonucunda, yaklaşık 1500 yıllık bir ticaret gemisinin batığını buldu. Yerli imkanlarla üretilen robotik sualtı araçlarıyla yapılan araştırmalarda, 2,5 mil açıkta, 43 metre derinlikteki batık tespit edildi. Bulunan eserlerin, MS 5. yüzyılın sonuna tarihlendiği tahmin ediliyor. Keşif, Ege ve Akdeniz'de yapılan su altı araştırmalarında büyük bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
10.000 Seramik Tabakla Dolu Batık
Batıkta yaklaşık 10.000 seramik tabak bulundu. Bu, Ege ve Akdeniz'de bulunan en büyük tabak batığı olma özelliğini taşıyor. Açık denizde bulunması nedeniyle çok iyi korunmuş olan tabaklar, Kuzey Afrika veya Kıbrıs'tan İstanbul'a doğru yol alırken, muhtemelen bir fırtına nedeniyle batmış gemiye ait. Tabakların 5-6 farklı biçimde olduğu belirtiliyor. SUDEMER Müdürü Doç. Dr. Harun Özdaş, bu keşfin 30 yıllık çalışmalarının en büyük ödüllerinden biri olduğunu, buluntuların müze açılacak kadar zengin olduğunu vurguladı. Araştırmacılar, az miktarda amfora da tespit etti.
Kuzey Ege'de Tarihi Ticaret Rotası
Bu keşif, Kuzey Ege'deki tarihi ticaret rotaları hakkında önemli bilgiler sunuyor. Mısır, Suriye, Yunanistan ve İtalya'dan gelen seramiklerin Anadolu'ya taşınmasıyla ilgili bilgilere rağmen, bu ticaretin su altı kanıtları sınırlıydı. Bu batık, bu eksikliği önemli ölçüde gideriyor ve Kuzey Afrika, Kıbrıs ve Anadolu arasındaki ticaret ilişkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Bulunan tabakların çeşitliliği ve bolluğu, o dönemdeki ticaretin yoğunluğunu ve kapsamını gözler önüne seriyor. Projenin Kültür ve Turizm açısından da büyük önem taşıdığı belirtiliyor.
Gelecekteki Araştırmalar
Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Doç. Dr. Harun Özdaş, sonar teknolojisi ve gelişmiş robotik sistemler sayesinde bu keşfi gerçekleştirdiklerini belirtti. Yaklaşık 15 metre uzunluğunda ve 9 metre genişliğinde olduğu tahmin edilen geminin detaylı incelenmesi için 2025 yılında yeni bir çalışma planlanıyor. Bulunan eserlerin korunması ve sergilenmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iş birliği yürütülecek. Bu büyük keşif, Türkiye'nin zengin su altı Mirasının bir kez daha altını çiziyor. Ayvalık ve çevresinin tarihi ve kültürel zenginliğinin ortaya çıkarılması için çalışmalar devam edecek.