Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde, 6 Şubat depreminin ikinci yıldönümünde Ayvalık Kent Konseyi tarafından önemli bir açıklama yapıldı. Kent Konseyi Kentsel Planlama ve Çevre Tasarımı Çalışma Grubu ve İnşaat Mühendisleri Odası üyesi İnşaat Mühendisi Füsun Atay, depremde hayatını kaybedenleri anarak basın açıklamasını gerçekleştirdi. Açıklamada, sağlıklı ve güvenli bir kentleşme vurgusu yapıldı. Afetlere karşı dayanıklı yapılar ve kültürel mirasın korunması konuları da ele alındı. Açıklama, geçmiş depremlerin acı tecrübelerinden ders çıkarılması gerektiğini ve Kahramanmaraş depreminin büyüklüğüne ve yıkımına dikkat çekti. Ülkemizin deprem kuşağında yer aldığı gerçeği göz önünde bulundurularak, gelecek için acil önlemler alınması gerektiği vurgulandı.
Ayvalık'ın Depremle Yüzleşmesi
1999 depremlerinden Van, İstanbul, Manisa, Elazığ, ve İzmir depremlerine kadar yaşanan felaketler, ülkemizi deprem riski konusunda defalarca uyardı. Ancak, bilimsel gerçekler göz ardı edilerek devam eden planlama ve yapılaşma politikaları, büyük kayıplara yol açtı. Hatay'ın Samandağ ilçesini de etkileyen 6 Şubat Kahramanmaraş depremleri, bu riskleri bir kez daha gözler önüne serdi. Yaklaşık on dört milyon insan etkilendi ve resmi verilere göre 50 binden fazla insan hayatını kaybetti. Bu acı deneyimler ışığında, Ayvalık'ın da dahil olduğu bölgelerde acil önlemler alınması gerektiği açıkça ortadadır. Deprem riskinin azaltılması için halkın da dahil olduğu bir planlama süreci şarttır. Sadece yapıların değil, tüm yaşam alanlarının depreme karşı dayanıklı olması hedeflenmelidir.
Planlamada Toplumun Rolü
Ayvalık'ta yeniden yapılanma ve kent kurma süreçlerinde toplumun dışlanması, ileride ciddi sorunlara yol açabilir. Bu durum, sağlıklı ve güvenli yaşam alanlarının oluşturulmasını engeller ve temel barınma hakkını tehdit eder. Eğitim, sağlık ve kültür hizmetlerinin geliştirilmesi de ihmal edilemez. Bu sebeple, yerel yönetimler, meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşlarının birlikte çalışarak deprem dirençli kentler oluşturması hayati önem taşımaktadır. Yerel yönetimlerin katılımcı bir yaklaşım benimsemesi ve halkın görüşlerini dikkate alması gerekmektedir.
Acil Planlama Gerekliliği
Ayvalık'ın Ege bölgesindeki konumu ve aktif fay hatları üzerinde bulunması, deprem riskini artırmaktadır. 2014 yılından beri süregelen plansızlık, kaçak yapılaşmayı ve yönetmeliklere uygun olmayan inşaatları beraberinde getirdi. Bu yüzden, 1/25000, 1/5000 ve 1/1000 ölçeklerinde ilçeyi kapsayan bir planın acilen oluşturulması şarttır. Bu planlama sürecinde, yapı stoğu ve nüfus yoğunluğu güncellenmeli ve doğru analizler yapılmalıdır. Planlama çalışmaları, sağlıklı ve güvenli kentleşmeyi, afetlere dayanıklı yapıların üretimini ve kültürel mirasın korunmasını esas almalıdır. Düzce ve diğer deprem bölgelerinin yaşadıkları sorunlardan ders çıkararak, Ayvalık'ın geleceğini güvence altına almak için hızlı ve etkili bir şekilde hareket edilmelidir.